شرح حدیث اخلاق | خدمت به مردم

#شرح_حدیث خدمت به مردم

#بیان_و_تفسیر_روایات
#محتوای_تبلیغی
#مقام_معظم_رهبری

بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین

دریافت فیلم

http://farsi.khamenei.ir/ndata/news/25077/13921103_999.3gp

و عَن النَّبیّ صلّی‌الله‌علیه‌وآله أَنَّهُ قال سَیِّدُ القَومِ خادِمُهُم (۱)
[روایت شده است از پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله که حضرت فرمودند پیشوا و رئیس هر گروهی، خادم آن گروه است.]

[این حدیث] یا به این معنا است که هر کسی بیشتر خدمت کند، این شخص اولای به سیادت است؛ بنابراین برای اینکه بفهمیم سید قوم کیست، سراغ حسب و نسب و اسم و عنوان نرویم؛ بلکه برویم سراغ اینکه ببینیم چه کسی بیشتر به این قوم خدمت می‌کند، او سید قوم است؛ یا به این معنا است حدیث؛

یا به این معنا است که بگوییم آن کسی که سید قوم است و به هر جهتی و به هر دلیلی به او سیادت و ریاست داده شده است در این جمعیت، این شخص باید خادم این قوم باشد.

اینکه گاهی تعبیر می‌شود که «مسئولین نوکر مردم هستند»، بعضی ایراد می‌کنند که آقا این کلمه‌ی «نوکر» را نگویید. خب این کلمه‌ی پیغمبر است دیگر، خادم یعنی نوکر. این کلام علاوه بر اینکه اهمیت و ارزش خدمت به مردم را نشان می‌دهد که از نظر شارع مقدس اسلام و پیامبر مکرم، چقدر «خدمت به مردم»، «برای مردم کار کردن»، «برای مردم زحمت کشیدن»، «به مردم سود رساندن» اهمیت دارد، چقدر اهمیت دارد؛ علاوه‌ی بر این، درهم شکستن آن پندار غلط و انگاره‌ی غلطی است که من و شما از ریاست و سیادت خودمان در ذهنمان نقش می‌بندد. وقتی من و شما در فلان اداره، در فلان جمعیت رئیس شدیم، یک انگاره‌ای در ذهن ما به وجود می‌آید از وجود خودمان، از شخصیت خودمان، که گویی یک حاشیه‌ی امنی باید داشته باشیم، یک اعتبار فوق متعارفی باید داشته باشیم؛ نه، روایت می‌گوید شما اگرچنانچه به هر دلیلی ریاست این جمعیت، ریاست این قوم، ریاست این ملت را در هر حدی بر عهده گرفتید، فوراً وظیفه‌ای به گردن شما می‌آید و آن خدمت به اینها است.

ببینید این کجا و آنچه که در فرهنگ‌های رایج دنیا، در فرهنگ‌های مادی مطرح است کجا! که به مجرد اینکه کسی وارد این اتاق ریاست شد و روی صندلی ریاست نشست، کأنه یک حصاری از اعتبارات و عناوین دور او کشیده می‌شود که دیگر کسی حق ندارد به او اندک تعرضی بکند؛ نه، شما رئیسید، خیلی خب، موظفید به خدمت کردن. این بنابر معنا و احتمال دوم.

احتمال اول هم این است که اگر می‌خواهیم ببینیم چه کسی رئیس است، نگاه کنیم ببینیم چه کسی بیشتر از همه خدمت می‌کند تا بفهمیم که او رئیس است.

۱) الشافی، فیض کاشانی

شرح حدیث اخلاق | عبرت گرفتن و موعظه شدن

#شرح_حدیث عبرت گرفتن و موعظه شدن

#بیان_و_تفسیر_روایات
#محتوای_تبلیغی
#مقام_معظم_رهبری

بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین

دریافت فیلم

http://farsi.khamenei.ir/ndata/news/25133/13921110_1017.3gp

وَ مِن أَلفَاظِ رَسُولِ الله صلی‌الله‌علیه‌وآله المُوجِزَه
چند جمله‌ی نورانی را قبلاً عرض کردیم؛ یکی هم این است:

أَلسَّعِیدُ مَن وُعِظَ بِغَیرِه
خوشبخت کسی است که به‌وسیله‌ی دیگری موعظه بشود

همه‌ی زندگی سرشار از عبرت‌ها است. انسان اگر چشم عبرت را باز بکند و به دیگران نگاه کند، خیلی از حقایق عالم برای او روشن می‌شود؛ مراد از روشن شدن حقایق مثل فراگیری معلومات نیست که انسان چیزی را نمی‌داند و بعد آن را با تعلم به دست می‌آورد؛ این یک‌جور فهمیدن است. از این مهم‌تر این است که چیزهایی برای انسان روشن است، جلوی چشم انسان است، انسان تأمل و ژرف‌اندیشی درباره‌ی اینها نمی‌کند و درس از اینها نمی‌گیرد.

اینها آن عبرت‌ها است. فرض بفرمایید یکی‌اش همین مردن است، مردن؛ خب، همه‌ی آحاد انسان این مرحله را طی می‌کنند. یعنی از این حیات مادی و نشئه‌ی مادی و جسمانی عبور می‌کنند و می‌روند در یک عالمی که ما از کیفیات آن عالم خبری نداریم و عالم دشواری است، عالم غربت است، عالم حساب است، عالم مشکلات گوناگون است. اینها را همه فی‌الجمله می‌دانیم. هر کسی هم در مدت عمر خود افراد زیادی را می‌بیند از پیر و جوان و کودک و مرد و زن و همه‌جور، که رفتند. این برای ما یک چیز عادی می‌شود. تنبه به اینکه این مسیری که همه دارند می‌روند برای ما هم هست؛ ما هم باید از همین‌جا عبور کنیم. کجا وارد می‌شویم؟ چه دستاویزی برای حیات سعادتمندانه در آنجا داریم؟ چه کار می‌شود در آنجا کرد؟ غربت نشئه‌ی آخرت را، نشئه‌ی برزخ را، تا برسد به قیامت چه جوری باید برطرف کرد؟

اینها نکات مهمی است. اگر چنانچه به این چیزها فکر کنیم ممکن است در رفتار ما، در عملکرد ما، در مسیر زندگی ما، در تصمیم‌گیری‌های کلان زندگی ما اثر بگذارد. غالباً توجه نداریم. این است؛ این موعظه شدن و فراگیری و عبرت این است. لذا شما ملاحظه می‌کنید خدای متعال در قرآن کریم بسیاری از واضحات را -چیزهایی که واضح است- اینها را به یک شکلی برجسته می‌کند، بعد که برجسته کرد، انسان می‌بیند که عجب! این چه چیز مهمی است. «وَٱلشَّمْسِ وَ ضُحَىٰهَا * وَٱلْقَمَرِ إِذَا تَلَىٰهَا»(۱) ما همین‌طور عادت کرده‌ایم که این [خورشید و ماه] همین‌طور می‌آیند و می‌روند. خب یک تأملی باید کرد. این رفت و آمد طبق چه قانونی است؟ چه قاعده‌ی لا یتخلفی بر اینها حاکم است؟ این قاعده‌ی لایتخلف از کجا ناشی شده؟ اینها همه‌اش نکات است. حکمت و مصادیق حکمت که خدای متعال در قرآن ذکر می‌کند، اینها همه از این قبیل است. چیزهایی است که به نظر انسان واضحات است. خب حالا ما عبرت بگیریم.

فرمود خوشبخت آن کسی است که به‌وسیله‌ی دیگری موعظه بشود؛ یعنی عبرت بگیرد. ما می‌بینیم چیزهایی را که در زندگی برای افراد پیش می‌آید. چه‌جور در مرحله‌ی امتحان قرار می‌گیرند، چطور بعضی در امتحان پیروز می‌شوند، چطور بعضی در امتحان مردود می‌شوند، چطور بعضی از موقعیت‌ها استفاده‌ی درست می‌کنند. چطور بعضی موقعیت‌ها و فرصت‌ها را از دست می‌دهند. اینها را نگاه کنیم. با دید باز این را برای خودمان وسیله‌ی موعظه قرار بدهیم. یعنی از این درس بگیریم. به جای اینکه وقتی کسی زمین خورد، دلمان خنک بشود، و بر روی احساسات خودمان [قرار بگیریم]؛ نه، به جای این توجه بکنیم که عامل چه بود؟ عامل این زمین خوردن؛ عامل این اعتلا و اوج چه بود؟ چگونه شد؟ و ما چقدر می‌توانیم از این فرصت‌ها استفاده کنیم. این مضمون حاصل این کلام است.

۱) آیه‌های ۱ و ۲ سوره‌ی مبارکه‌ی شمس
به خورشید و گسترش نور آن سوگند * و به ماه هنگامی که بعد از آن درآید.

شرح حدیث اخلاق | یقین

#شرح_حدیث - یقین

#بیان_و_تفسیر_روایات 21
#محتوای_تبلیغی
#مقام_معظم_رهبری

بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین

دریافت فیلم

http://farsi.khamenei.ir/ndata/news/25225/13921116_1024.3gp

وَ مِن أَلفَاظِ رَسُولِ الله صلی‌الله‌علیه‌وآله المُوجِزَه
که چند جمله را از این فرمایشات موجز و کلمات قصار پیغمبر اکرم عرض کردیم

خَیرُ ما أُلقِیَ فِی القَلبْ أَلیَقین
می‌فرماید: یقین بهترین چیزی است که خدای متعال در دل انسان قرار می‌دهد

اگر یقین نبود و شک بر وجود انسان مستولی بود، اهداف برای انسان نامفهوم و مبهم است؛ هدف‌ها که روشن نبود، حرکت، حرکت مستقیم و صحیح و مستمری نخواهد بود؛ لذاست که خدای متعال در مورد پیغمبر اکرم می‌فرماید: «آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللهِ وَمَلآئِکَتِهِ [وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ وَقَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَکَ رَبَّنَا وَإِلَیْکَ الْمَصِیرُ]» (۱)

با بینه و یقین حرکت کردن تفاوت می‌کند با حرکتی که از روی تردید و شک باشد؛ لذا شما می‌بینید که در دعاها هم درخواست یقین از خدا می‌شود: «[اَللّهُمَّ اجْعَلْ غِناىَ فى نَفْسى] وَالْیَقینَ فى قَلْبى وَالاِْخْلاصَ فى عَمَلى وَالنُّورَ فى بَصَرى وَالْبَصیرَةَ فى دینى» (۲)

خب، آیا یقین چیزی است که وقتی پدید آمد، همیشه در دل انسان باقی بماند؟ یا باید آن را آبیاری کرد؟ نه، دومی درست است؛ یقین حاصل می‌شود لکن گاهی حوادث و عوارضی که برای انسان و در نفس انسان پیش می‌آید -از شهوت و غضب و اطماع و انواع و اقسام ضعف‌های اخلاقی- یقین را در انسان تضعیف می‌کند و تردید و شک به وجود می‌آورد.

یکی از آثار بسیار سنگین و سخت گناهان، همین از بین رفتن یقین است که «ثُمَّ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاؤُوا السُّوأَى أَن کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللهِ [وَکَانُوا بِهَا یَسْتَهْزِؤُون]»(۳) وقتی که انسان کار خلاف، کار غلط بر اساس خواسته‌های نفسانی، شهوات نفسانی و ضعف‌های اخلاقی انجام می‌دهد به‌تدریج برای اینکه عمل خود را توجیه کند، خودش پایه‌ی اعتقادات خودش را مثل موریانه‌ای از بین می‌برد و پوک می‌کند.

بنابراین مهم‌ترین چیزی که خدای متعال در دل انسان می‌گذارد یقین است و این یقین را باید حفظ کرد.

۱) آیه‌ی ۲۸۵، سوره‌ی مبارکه‌ی بقره
پیامبر به آنچه از سوى پروردگارش بر او نازل شده ایمان دارد و مؤمنان [نیز]، همگى به خدا و فرشتگان و کتاب‌ها و پیامبران او ایمان دارند [و گویند:] میان هیچ یک از پیامبران او فرق ننهیم، و گویند: شنیدیم و اطاعت کردیم. بار الها! آمرزش تو را خواهانیم و بازگشت همه به سوی تو است.
۲) فرای از دعای امام حسین علیه‌السلام در روز عرفه
پروردگارا! روشنی را در دیده‌ام و بینایی را در دینم و یقین را در دلم قرار بده.
۳) آیه‌ی ۱۰، سوره‌ی مبارکه‌ی روم
سپس سرانجام کسانی که اعمال بد مرتکب شدند به جایی رسید که آیات خدا را تکذیب کردند و آن را به مسخره گرفتند!

ارزش علم و مذمت بخل و حسد

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث - ارزش علم و مذمت بخل و حسد

انجام عمل صالح

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث - انجام عمل صالح

حتمی بودن مرگ و تجسم اعمال انسان

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث -مرگ و تجسم اعمال

بهترین بندگان خدا چه کسانی هستند؟

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث -بهترین بندگان خدا

ضرورت توجه به گذر عمر و نزدیک شدن اجل

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث -گذر عمر و نزدیک شدن اجل

جلب دل‌ها با اخلاق حسنه و خصال نیک

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث -جلب دل‌ها

امید به رحمت الهی

#چهارشنبه_ها_شرح حدیث -امید به رحمت الهی