#نکته_های_ادبی :
1- بیت چیست؟
هر یک از سطرهای یک شعر، یک «بیت» نامیده می شود و واحد شعر محسوب می گردد.
2- مصراع چیست؟
هر بیت شامل دو قسمت است که هر یک از این بخشها «مصراع» نام دارد.
3- وزن چیست؟
آهنگ خاصی را که در تمامی مصراعهای یک شعر یکسان است، «وزن شعر» می نامند.
4- ردیف و قافیه را تعریف کنید؟
- به یک یا چند واژه، که به صورت کلمه ای مستقل و به یک معنی در پایان همه مصراعها تکرار شود «ردیف» گویند.
- به حروف مشترکی که در پایان واژه های یک شعر یا یک بیت تکرار شود «قافیه» و به کلماتی که این حروف مشترک در آنها آمده است «کلمات قافیه» گویند.
5- چه بیتی را «مُصّرع» و چه بیتی را «مُصفّا» می گویند؟
بیتی که هر دو مصراع آن قافیه داشته باشد «مُصّرع» و بیتی که تنها یک مصراع آن قافیه دارد «مُصفّا» خوانده می شود.
6- قالب شعر را توضیح دهید؟
شکلی که قافیه به شهر می بخشد «قالب» نام دارد و تفاوت قالبها، تفاوت در چگونگی قافیه آنهاست ولی اگر نحوه تکرار قافیه در دو یا چند شعر یکسان باشد، تعداد ابیات، محتوا و وزن و نوع قالب را مشخص خواهند کرد.
7- مخلصّ چیست؟
به نام شعری شاعر که در بیت پایانی یا گاه در بیت ماقبل آخر شعر می آید «تخلّص» می گویند.
مستزاد
مستزاد شعری است که در آخر مصراع های یک رباعی یا غزل یا قطعه، جمله ی
کوتاهی از نثر آهنگین و مسجع اضافه می کنند که از لحاظ معنی به آن مصراع
مربوط است ولی با وزن اصلی شعر هماهنگ نیست.
در واقع کلمه ی مستزاد به معنی "زیاد شده" هم همین معنی را می دهد و علت
نام گذاری این نوع شعر هم قطعه اضافه شده در پایان هر مصراع است.
نمونه ی چند مستزاد
گیرم که ز مال و زر کسی قارون شد ---------- مرگ است زپی!
یا آن که به علم و دانش افلاطون شد ---------- کو حاصل وی؟
اندوخته ام ز کف همه بیرون شد ---------- کو ناله ی نی؟
ز اندیشه کونین دلم پرخون شد ---------- کو ساغر می؟
بحر طویل
