#پنجشنبه_ها_تفسیر_قرآن -تفسیر سوره مائده آیه 2
#تفسیر_قرآن
#زندگی_با_قرآن
#تفسیر_نورسوره مائده آیه 2
یَأیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تُحِلُّواْ شَعَئِرَ اللَّهِ وَلَا
الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَ لَاالْهَدْىَ وَلَا الْقَلَئِدَ وَلَا ءَآمِّینَ
الْبَیْتَ الْحَرَامَ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ رَّبِّهِمْ وَرِضْوَ ناً
وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ وَلَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنََانُ قَوْمٍ
أَن صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَن تَعْتَدُواْ وَ
تَعَاوَنُواْ عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى
الإِثْمِ وَالْعُدوَ نِ وَاتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ
الْعِقَابِ
ترجمه
اى کسانى که ایمان آوردهاید! حرمت شعائر الهى، و ماه حرام، و قربانى حج و
حیواناتى که براى حج علامتگذارى شدهاند و راهیان خانه خدا، که فضل و
خشنودى پروردگارشان را مىطلبند نشکنید، و هرگاه از احرام بیرون آمدید (و
اعمال عمره را به پایان رساندید) مىتوانید شکار کنید. و دشمنى با گروهى که
شما را از مسجدالحرام بازداشتند، شما را به بىعدالتى و تجاوز وادار نکند.
و در انجام نیکىها و دورى از ناپاکىها یکدیگر را یارى دهید، و هرگز در
گناه و ستم، به هم یارى نرسانید، و از خداوند پروا کنید، که همانا خداوند،
سخت کیفر است.
نکته ها
«هَدْى»، حیوان بىنشانى است که براى قربانى در حج هدیه مىشود، و «قلائِد»
حیواناتى هستند که پیش از مراسم حج، با آویختن چیزى به گردن آنها یا داغ
زدن، علامتدار مىشوند تا در مناسک حج، قربانى شوند.
خداوند در ابتداى این آیه، احترام به همه شعائر را واجب و هتک حرمت آنها
را حرام نموده است، ولى در میان شعائر، چند مورد را به خصوص ذکر کرده است
از جمله: چهار ماه رجب، ذیقعده، ذیحجّه و محرّم که جنگ در آنها حرام است و
ماه ذیحجّه که حج در آن انجام مىشود، هَدْى که قربانى بىنشان است و قلائد
که قربانى نشاندار است.
در سال ششم هجرى، مسلمانان با طىّ هشتاد فرسخ راه از مدینه به مکّه آمده
بودند تا حج بگذارند، ولى کافران مانع شدند و صلح حدیبیه پیش آمد. اکنون که
مکّه فتح شده، نباید دست به تجاوز بزنند. «صدّوکم عن المسجد الحرام»
اگر تحصیل علم یک «بِرّ» است، زمینههاى آن چون: تأمین مدرسه، کتاب،
کتابخانه، آزمایشگاه، وسیله نقلیّه و استاد و... همه «تعاون بر بِرّ» است.
همیارى در نیکى و پاکى
در آیه 177 سورهى بقره، مواردى از «برّ» را بیان کرده است: «لکن البرّ
مَن آمن باللّه والیوم الاخر و الملائکة والکتاب والنبیّین وآتى المال على
حبّه ذوى القُربى والیتامى و... واولئک هم المتّقون» برّ، ایمان به خدا و
قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانى و انبیا و رسیدگى به محرومان جامعه و
پایبندى به قراردادها و صبر در کارهاست.
در روایات بسیارى به تعاون بر نیکىها ویارى رساندن به مظلومان ومحرومان،
سفارش شده واز کمک ویارى به ستمگران نهى شده است و ما در اینجا چند حدیث
را براى تبرّک ذکر مىکنیم:
* امام صادقعلیه السلام فرمود: هر کس براى یارى رساندن به دیگران گامى بردارد، پاداش مجاهد و رزمنده دارد. [10]
* تا زمانى که انسان در فکر یارى رساندن به مردم است خداوند او را یارى مىکند. [11]
* یارى کردن مسلمان، از یک ماه روزهى مستحبّى واعتکاف بهتر است. [12]
* هر کس ظالمى را یارى کند خودش نیز ظالم است. [13]
* حتّى در ساختن مسجد، ظالم را یارى نکنید. [14]
10) وسائل، ج 8، ص 602.
11) وسائل، ج8، ص 586.
12) وسائل، ج11، ص345.
13) وسائل، ج11، ص 345.
14) وسائل، ج12، ص130.
پیام ها
1- خداوند از مؤمنان، انتظار ویژهاى دارد. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتحلّوا...»
2- احترام گذاردن به شعائر الهى، وظیفهى اهل ایمان است. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتحلّوا شعائر اللّه»
3- هتک حرمت و قداست شعائرالهى، حرام است. «لاتحلّوا شعائر اللّه»
4- همهى زمانها یکسان نیستند. برخى روزها مثل ایّاماللّه و برخى ماهها مثل ماهِ حرام، احترام ویژهاى دارند. «ولا الشّهرالحرام»
5 - حیوانى هم که در مسیر هدف الهى قرار گیرد، احترام دارد. «و لا الهَدى و لاالقلائد»
6- راهیان خانهى خدا باید مورد احترام قرار گیرند. «ولا آمّین البیت الحرام»
(هر برنامهاى که به احترام وامنیّت زائران خانه خدا ضربه بزند حرام است، خواه در سفر حج باشد یا عمره.)
7- هدف اصلى در حج، زیارت کعبه است. «آمّین البیت»
8 - حج و عمره، راهى براى تحصیل دنیا وآخرت است. «یبتغون فضلاً من ربّهم و رضواناً»
9- سراغ سود حلال رفتن یک ارزش است. قرآن، فضل پروردگار را که همان سودِ کسب و کار است، در کنار رضوان وقرب الهى قرار داده است. «یبتغون فضلاً من ربّهم ورضواناً»
10- هر نوع فعّالیّت اقتصادى و تجارى در مکّه، براى کشورهاى اسلامى آزاد است. «یبتغون فضلاً من ربّهم»
11- بهرههاى مادّى، تفضّل الهى به انسان و از شئون ربوبیّت اوست. «فضلاً من ربّهم»
12- دشمنىهاى دیگران در یک زمان، مجوّز ظلم و تجاوز ما در زمانى دیگر نمىشود. «ولا یجرمنّکم... ان تعتدوا»
13- بىعدالتى وتجاوز از حدّ، حرام است حتّى نسبت به دشمنان. «شنئان قوم... أنتعتدوا» (در انتقام نیز عدالت را رعایت کنید.)
14- احساسات دینى، بهانهى ظلم نشود. «صدّوکم عنالمسجد الحرام ان تعتدوا»
15- وفاى به پیمانها وحفظ حرمت و قداست شعائر الهى نیاز به همیارى و تعاون دارد. «لاتحلّوا شعائراللّه... و تعاونوا»
16- چشمپوشى از خطاى دیگران، یکى از راههاى تعاون بر نیکى است. «لایجرمنّکم... تعاونوا»
17- حکومت و جامعهى اسلامى، باید در صحنهى بینالمللى، از مظلوم و کارهاى خیر حمایت و ظالم و بدىها را محکوم کند. «تعاونوا على البرّ و التّقوى و لاتعاونوا على الاثم و العدوان»
18- براى رشد همه جانبهى فضایل باید زمینهها را آماده ساخت و در راه رسیدن به آن هدف، تعاون داشت. «تعاونوا على البرّ»
19- به جاى حمایت از قبیله، منطقه، نژاد و زبان، باید از «حقّ» حمایت کرد و به «بِرّ» یارى رساند. «تعاونوا على البرّ»
20- در جامعهى اسلامى، نیکوکار تنها نیست و ستمگر یاور ندارد. «تعاونوا على البرّ... ولاتعاونوا على الاثم والعدوان»
21- کسانى که قداست شعائر الهى را مىشکنند و به بدىها کمک مىکنند، باید خود را براى عقاب شدید الهى آماده کنند. «واتّقوا اللّه انّ اللّه شدید العقاب»