تفسیر سوره ملک آیه  22- 24


#تفسیر_قرآن

#زندگی_با_قرآن

#تفسیر_نور



سوره 67. ملک آیه 24،22

أَفَمَن یَمْشِى مُکِبّاً عَلَى‏ وَجْهِهِ أَهْدَى‏ أَمَّن یَمْشِى سَوِیّاً عَلَى‏ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ
قُلْ هُوَ الَّذِى  أَنشَأَکُمْ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ والْأَبْصَارَ والْأَفْئِدَةَ قَلِیلاً مَّا تَشْکُرُونَ
قُلْ هُوَ الَّذِى ذَرَأَکُمْ فِى الْأَرْضِ وَإِلَیْهِ تُحْشَرُونَ‏

ترجمه
پس آیا کسى که به رو افتاده راه مى‏رود هدایت یافته‏تر است یا کسى که ایستاده بر راه راست مى‏رود؟
 بگو: اوست کسى که شما را پدید آورد و براى شما گوش و چشم‏ها و دل‏ها قرار داد امّا شما اندکى سپاس مى‏گذارید.
بگو: اوست کسى که شما را در زمین بیافرید و به سوى او محشور مى‏شوید.

نکته ها
«مُکبّ» به معناى کسى است که به رو افتاده باشد و «انشاء» به معناى ایجاد همراه با ابتکار و «ذرأ» به معناى آفریدن و تکثیر نسل است.
در این آیه کافر به کسى تشبیه شده است که به رو بر زمین افتاده باشد و بخواهد افتان و خیزان حرکت کند ولى مؤمن به کسى که راست قامت راه مى‏رود، تشبیه شده است.
«سمع» مصدر است و مفرد و جمع را شامل مى‏شود و لذا نیازى به آوردن آن به صورت جمع نیست، بر خلاف «ابصار» و «افئده» که به صورت جمع آمده‏اند.
کسى‏که از رو به زمین افتاده، دید ندارد، با زحمت و کند حرکت مى‏کند، چون موانع راه را نمى‏بیند دست و صورتش آسیب مى‏بیند، ذلیل و خوار مى‏شود، دیگران مى‏روند و او تنها مى‏ماند، ولى کسى‏که ایستاده حرکت مى‏کند، عزیز است، تند و سریع مى‏رود، موانع راه را از دور شناسایى و بررسى مى‏کند، لذا سالم مى‏ماند و دیگران نیز با او همراهند.
امام باقرعلیه السلام فرمود: قلب چهار گونه است، یکى از آنها قلب وارونه است که آن قلب مشرک است. سپس این آیه را تلاوت فرمود: «أفمن یمشى مکبّاً على وجهه»(19)
خودشناسى راهى براى خداشناسى است. حضرت على علیه السلام مى‏فرماید: گوش با استخوان مى‏شنود و چشم با پیه مى‏بیند. «جعل لکم السمع و الابصار»
با این‏که شکر ما در برابر نعمت‏هاى خداوند بسیار کم است، ولى خداوند نعمت هایش را از ما نمى‏گیرد. در دعاى ماه رجب مى‏خوانیم: «یا من یعطى الکثیر بالقلیل» اى خدائى که در برابر عمل و شکر کم، عطاى بسیار مى‏کنى.
19) کافى، ج 2، ص 423.

پیام ها
 1- افراد لجوج و حق ستیز و حق گریز، به نوعى مسخ شده‏اند و به جاى حرکت طبیعى مثل خزنده‏ها حرکت مى‏کنند. «بل لجّوا فى عُتوٍّ و نُفور... مُکبّاً على وجهه»
 2- راه اسلام، هموار و مستقیم و داراى مقصدى روشن است و اگر امت اسلامى بر این راه رود، راست قامت و سرافراز است. «یمشى سویّاً على صراط مستقیم»
 3- خلقت انسان بسیار مهم است به گونه‏اى که پیامبر مأمور مى‏شود مردم را به مبدأ پیدایش و نعمتهاى نهفته در آن پى در پى هشدار دهد. «قل هو الّذى انشأکم... قل هو الّذى ذرأکم»
 4- آفرینش خداوند ابتکارى است، نه شبیه سازى از روى نمونه قبلى. «انشأکم»
 5 - خدا همه ابزارهاى شناخت را به انسان عطا فرمود تا با او اتمام حجت کند. (انسان‏هاى عادى تنها مى‏شنوند و مى‏بینند و عبرت مى‏گیرند امّا انسان‏هاى برتر، مطالبى را از طریق دل دریافت مى‏کنند.) «جعل لکم السمع و الابصار و الافئدة»
 6- شکر خداوند، تنها با زبان نیست بلکه شکر عملى که همان به کارگیرى صحیح نعمت‏ها است، لازم است. «قلیلاً ما تشکرون»
 7- کسى‏که در آغاز خلقت شما را در زمین و از زمین آفرید، قدرت زنده کردن دوباره شما را نیز دارد. «انشأکم، ذرأکم... الیه تحشرون»
 8 - خداوند در دنیا انسان‏ها را در زمین پخش مى‏کند و در قیامت آنها را جمع مى‏کند. «ذرأکم، تحشرون»