تفسیرقرآن - کسی که ادب ندارد عاقل نیست
#تفسیر_قرآن
#زندگی_با_قرآن
#تفسیر_نورآیه 4و5 سوره حجرات
إِنَّ الَّذِینَ یُنَادُونَکَ مِن وَرَآءِ الْحُجُرَاتِ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ
وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُواْ حَتَّى تَخْرُجَ إِلَیْهِمْ لَکَانَ خَیْراً لَّهُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ
ترجمه آیه
همانا کسانى که از پشت حجرهها تو را مىخوانند، اکثرشان تعقّل نمىکنند.
و اگر صبر کنند تا به سوى آنان خارج شوى، قطعاً برایشان بهتر است و خداوند آمرزنده مهربان است.
اسلام، براى آداب اجتماعى اهمیّت ویژهاى قائل است. در این سوره به بخشى از آن آداب اشاره شده و لذا به سوره آداب مشهور شده است.
گرچه مسئلهى صدا زدن پیامبر اکرمصلى الله علیه وآله از پشت دیوار و پنجره، امروز دیگر مطرح نیست، ولى درس و قانونى که از این ماجرا به دست مىآید، براى ما کارساز است. در تفسیر روحالمعانى مىخوانیم که ابن عباس به خانهى استادش مىرفت، ولى درِ خانه را نمىزد و صبر مىکرد تا خود استاد بیرون بیاید. از او پرسیدند: چرا در نمىزنى؟ و او در پاسخ این آیه را تلاوت مىکرد: «و لو انّهم صَبَروا حتّى تَخرُجَ الیهم لَکان خَیراً لَهم» اگر مردم صبر کنند تا تو از خانه خارج شوى براى آنان بهتر است.
اتاقهاى خانه پیامبرصلى الله علیه وآله به تعداد همسران او بود و هریک از آنان، حجرهاى مستقل داشت. این اتاقها بسیار ساده و بىآلایش بود و متأسفانه در زمان ولیدبن عبدالملک خراب و جزو مسجد قرار داده شد.(41) اى کاش این حجرهها به حال خود باقى مىماند تا مردم جهان این سادگى را مىدیدند و عبرت مىگرفتند!
حضرت علىعلیه السلام مىفرماید: «لا عَقلَ لِمَن لا أدبَ له»(42)، کسى که ادب ندارد، در واقع عاقل نیست.
41) تفسیر روحالمعانى از کتاب طبقات ابن سعد.
42) غررالحکم.
--------------
پیام ها
1- معمولاً بىادبى نشانهى بىخردى است. «الّذین ینادونک... لا یعقلون»
2- بىادبى نسبت به رهبران آسمانى، قابل توبیخ و سرزنش است. «الّذین ینادونک... لایعقلون»
3- خانه و خانواده، حریم دارد و دیگران حق مزاحمت براى آن ندارند، حتى با صدا زدن آنان از بیرون خانه. «ینادونک من وراء الحجرات اکثرهم لایعقلون»
4- حساب افرادى که بر اساس عادت بلند سخن مىگویند، (نه بر اساس اهانت و تحقیر،) از افراد بىادب و مغرِض جداست. «اکثرهم لایعقلون»
5 - به برنامهها و اوقات فراغت دیگران احترام بگذاریم. پیامبر نیز به آرامش و استراحت نیاز دارد و نباید مردم هر لحظه مزاحم او شوند. «لو انّهم صبروا...»
6- مسئولیتهاى اجتماعى، نباید مانع رسیدگى به امور خانوادگى آنان شود. «صبروا حتى تخرج الیهم»
7- پیامبراکرمصلى الله علیه وآله زمانهایى را براى ملاقات با مردم قرار داده بود و نیازى به فریاد از کوچه نبود. «صبروا حتّى تخرج الیهم»
8 - در برابر افراد بىادب و بىخرد، از باب رحمت، گذشت و مهربانى وارد شویم و آنان را مأیوس نکنیم. خداوند ضمن سرزنش کسانى که پیامبر را با فریاد صدا مىزدند، مغفرت و رحمت خود را مطرح مىکند تا یکسره مأیوس نشوند وفرصت تغییر رفتار داشته باشند. «لو انّهم صبروا... واللّه غفور رحیم»
